Ρίο Γκράντε ντου Σουλ

(Rio Grande do Sul). Ομόσπονδη Πολιτεία της νότιας Βραζιλίας. Βρέχεται στα ΝΑ από τον Ατλαντικό ωκεανό, όπου σχηματίζει μια αμμώδη ακτή και λιμνοθάλασσα (Λαγκόα ντος Πάτος, Λαγκόα Μιρίν) και συνορεύει στα ΝΔ με την Ουρουγουάη, στα Δ και στα ΒΔ με την Αργεντινή, στα Β και στα ΒΑ με την ομόσπονδη βραζιλιανή Πολιτεία της Σάντα Καταρίνα. Έχει έκταση 280.674 τ. χλμ. Πρωτεύουσα είναι το Πόρτο Αλέγκρε. Το έδαφος είναι κυρίως λοφώδες στα Ν, μεταξύ του ρου του Ουρουγουάη και της κοιλάδας του Ζακουί, κυριότερου πηγαίου κλάδου της Γκουαΐμπα. Αντίθετα στα Β εκτείνεται το νότιο τμήμα του υψιπέδου της Βραζιλίας που σχηματίζει τη Σέρα ντου Μαρ και τη Σέρα Ζεράλ. Μεταξύ των νοτιότερων παραφυάδων της τελευταίας αυτής ορεινής αλυσίδας και της λοφώδους περιοχής, που διασχίζεται από τον Καμακουάν, ανοίγεται η ευρεία και εύφορη πεδιάδα που βρέχεται από το Ζακουί και τους παραποτάμους του. Σπουδαιότερες πλουτοπαραγωγικές πηγές είναι η κτηνοτροφία (στην οποία το Ρίο Γκράντε ντου Σουλ έρχεται η πρώτη Πολιτεία της Βραζιλίας), η γεωργία (σταφύλια, καπνός, πατάτες, καλαμπόκι, κηπευτικά, ρύζι, λινάρι και διάφορα οπωροφόρα) και η εκμετάλλευση των δασών. Το υπέδαφος είναι πλούσιο σε γαιάνθρακες, που εξάγονται μέσω του Πόρτο Αλέγκρε μαζί με κρέατα, δέρματα, στάρι, φρούτα, κηπευτικά, καπνό, μαλλιά και ξυλεία. Οι βιομηχανικές δραστηριότητες είναι συνδεμένες με την επεξεργασία των γεωργικών και ζωοτεχνικών προϊόντων. Τα σπουδαιότερα κέντρα, μετά το Πόρτο Αλέγκρε, είναι η Πελότας, η Σάντα Μαρία, η Κανόας, το Ρίο Γκράντε, η Μπασέ, η Πάσου Φούντου, και η Ουρουγκουαϊάνα. Η περιοχή αποικίστηκε κατά μήκος του ρου του ποταμού Ουρουγουάη τον 17o αι. από τους Ιησουίτες και κατά μήκος της παράκτιας λωρίδας τον 18o αι. Από το 1807 μέχρι το 1822 υπήρξε αυτόνομη με πρωτεύουσα το Πόρτο Αλέγκρε, έγινε ύστερα επαρχία της Αυτοκρατορίας της Βραζιλίας και, τέλος, ομόσπονδη Πολιτεία.